Rodin, De Kus (licentie)

Das Hohelied – lofzang op het vrouwenlichaam van de Duits-Joodse dichter Heinrich Heine –  verscheen in 1854.

Dit gedicht toont een ironische Heine. Bedenk dat ironie nooit een echte ontsnappingsroute is. Wat ironisch wordt gezegd, is meestal wat de spreker van mening is; de ironische vormgeving toont vooral het besef dat wat volgt niet in goede aarde zal vallen. De ironie stelt in staat om de omstreden boodschap alsnog te brengen of om datgene hardop te zeggen waarover het passender wordt geacht te zwijgen.

Twee jaar na de verschijning van dit gedicht werd Sigmund Freud geboren, de onwetenschappelijke fantast die de toenmalige oorzaken en uitingsvormen van destijds voorkomende seksuele geremdheid wel degelijk (soms accuraat) beschreef.

Het Hooglied is een bijbelboek dat de lichamelijke liefde plastisch bezingt – al bestaan er in de christelijke traditie ook veel symbolische of allegorische verklaringen.

Vertaling:

Het Hooglied

Het lichaam van de vrouw is poëzie,
Dat God ooit heeft geschreven
In ‘t grote stamboek der natuur,
Door de Geest daartoe gedreven.

Ja, in dat uur zat alles mee,
De Heer had inspiratie;
Hij schiep uit hoogst weerbarstige stof
Een zeer artistieke creatie.

Voorwaar, het lichaam van de vrouw
Is ‘t Hooglied, dat ons blijft verwarmen;
De schoonste strofen van dit lied
Zijn die lieve, slanke armen.

O wat een goddelijk idee
Is toch die hals, dat zachte,
Waarop dat kleine kopje wiegt,
De krullende hoofdgedachte!

De tepeltjes zijn rozenknopjes,
Epigrammatisch in hun schoonheid;
En zaliglijk is de cesuur
Die lieve borstjes dapper scheidt.

Beeldend schiep de Schepper toen
De heuppartij, die spiegelend deint;
Die tussenzin met dat vijgenblad
Mag er zeker ook wel zijn.

Dit is geen vaag, wijsgerig lied!
Dit vers heeft vlees en knoken,
Heeft hand en voet, het lacht en kust,
Met rijmende lippen, ogen geloken.

Hier ademt ware poëzie!
Galant in elke wending!
En op het voorhoofd draagt dit lied
Het stempel der volending.

Lofzingen wil ik U, o Heer,
Eerbiedig U verheven heten!
Wij zijn slechts stumpers nevens U,
De Hoogste aller poëten.

Graag wil ik opgaan, lieve Heer,
In wat U heeft geschapen,
Ik wijd aan haar mijn studiezin,
Des daags, en als ik niet kan slapen.

Ja, dag en nacht studeer ik erop,
Niets anders kan mij animeren,
Mijn benen worden akelig dun –
Door al dat harde studeren.

Origineel:

Das Hohelied

Des Weibes Leib ist ein Gedicht,
Das Gott der Herr geschrieben
Ins große Stammbuch der Natur,
Als ihn der Geist getrieben.

Ja, günstig war die Stunde ihm,
Der Gott war hochbegeistert;
Er hat den spröden, rebellischen Stoff
Ganz künstlerisch bemeistert.

Fürwahr, der Leib des Weibes ist
Das Hohelied der Lieder;
Gar wunderbare Strophen sind
Die schlanken, weißen Glieder.

O welche göttliche Idee
Ist dieser Hals, der blanke,
Worauf sich wiegt der kleine Kopf,
Der lockige Hauptgedanke!

Der Brüstchen Rosenknospen sind
Epigrammatisch gefeilet;
Unsäglich entzückend ist die Zäsur,
Die streng den Busen teilet.

Den plastischen Schöpfer offenbart
Der Hüften Parallele;
Der Zwischensatz mit dem Feigenblatt
Ist auch eine schöne Stelle.

Das ist kein abstraktes Begriffspoem!
Das Lied hat Fleisch und Rippen,
Hat Hand und Fuß es lacht und küßt
Mit schöngereimten Lippen.

Hier atmet wahre Poesie!
Anmut in jeder Wendung!
Und auf der Stirne trägt das Lied
Den Stempel der Vollendung.

Lobsingen will ich dir, O Herr,
Und dich im Staub anbeten!
Wir sind nur Stümper gegen dich,
Den himmlischen Poeten.

Versenken will ich mich, o Herr,
In deines Liedes Prächten;
Ich widme seinem Studium
Den Tag mitsamt den Nächten.

Ja, Tag und Nacht studier ich dran,
Will keine Zeit verlieren;
Die Beine werden mir so dünn –
Das kommt vom vielen Studieren.