De dichter Wystan Hugh Auden (1907-1973) is een van de grootste twintigste-eeuwse dichters in het Engelse taalgebied. Hij stamde uit een anglicaans middle class milieu, studeerde in Oxford, werd al snel de centrale figuur van een groep dichters in de jaren dertig – Louis MacNeice, Stephen Spender, Christopher Isherwood, John Betjeman – was zich al vroeg bewust van zijn dichterlijke roeping, verdiepte zich in Freud in zijn beginjaren, in Marx in de jaren die erop volgden, en keerde op middelbare leeftijd terug naar het christelijk geloof.
De naam van deze website – The Hidden Law – is vernoemd naar een gedicht van Auden. Elders kunt u veel meer door mij vertaalde gedichten met hun origineel aantreffen.
Het hier door mij vertaalde gedicht werd voor het eerst gepubliceerd in de bundel Nones (1951). De None is een van de kerkelijke getijden.
In het gedicht – vier vierregelige strofen in jambische vijfvoeten met een strak rijmschema – wordt de thematiek behandeld van de mens die – in tegenstelling tot plant en dier – taal heeft verworven, een rijkdom die hem ook eenzaam en verantwoordelijk maakt.
De thematiek is zwaar, maar de toon is licht. Volgens John Fuller die alle gedichten van Auden becommentarieerd heeft, is de toon ontleend aan een van Auden’s vroegste invloeden: Robert Frost. Het gedicht heeft duidelijke overeenkomsten met Frosts Stopping by Woods on a Snowy Evening, ook een vierregelig jambisch gedicht met een gepaard rijmschema. Dit artikeltje op de website van de British Library is verder heel informatief. Hetzelfde geldt voor dit artikel van John Sutherland op dezelfde website.
Geluidsopname:
Vertaling:
Het eenzaam voorrecht
Toen ik vanuit mijn strandstoel aandacht schonk
aan elk geluid dat in mijn tuin weerklonk,
leek het me dadelijk passend dat woorden
niet bij het rijk van kruid of vogel hoorden.
Een doopnaamloze roodborst repeteerde
de Roodborst-hymne die hij vroeger leerde;
en ritselende bloemen taalden naar een
agent die bepaalde wie er met wie mocht paren.
Geen dier kon zelfs maar liegen, geen gewas
gaf blijk te weten dat het sterfelijk was,
en geen was er met ritme of met rijm bereid
verantwoording te nemen voor de tijd.
Taal is misschien het eenzaam voorrecht
van wie de uren telt, aan brieven hecht;
er is geluid ook bij wie lacht of tranen stort:
‘t woord is voor wie eraan gehouden wordt.
Origineel:
Their lonely betters
As I listened from a beach-chair in the shade
To all the noises that my garden made,
It seemed to me only proper that words
Should be withheld from vegetables and birds.
A robin with no Christian name ran through
The Robin-Anthem which was all it knew,
And rustling flowers for some third party waited
To say which pairs, if any, should get mated.
Not one of them was capable of lying,
There was not one which knew that it was dying
Or could have with a rhythm or a rhyme
Assumed responsibility for time.
Let them leave language to their lonely betters
Who count some days and long for certain letters;
We, too, make noises when we laugh or weep:
Words are for those with promises to keep.